MCCB (Molded Case Circuit Breaker :
بمنظور حفاظت تأسیسات روشنائی، برق صنعتی، سیم و کابل و ماشین آلات در برابر اضافه بار و جریان اتصال کوتاه از فیوز، کلید- فیوز و کلیدهای اتوماتیک استفاده میگردد. لیکن به لحاظ اینکه اولا فیوزها همیشه نمی توانند عمل حفاظت موضعی و سلکتیو را در انواع مختلف شبکه ها بطور کامل و بدون خطا انجام دهند و در ثانی بعلت اینکه در شبکه سه فاز در موقع ازدیاد جریان اغلب قطع سه فاز بطور همزمان لازم و ضروری است لذا نمی توان همیشه از فیوز و کلید- فیوز استفاده کرد. در ضمن در بعضی از شبکه های توزیع می بایست به محض برگشت جریان (ولتاژ) یا افت بیش از حد مجاز ولتاژ، مدار بطور خودکار قطع و آلارمهای لازم ایجاد گردد. همچنین در بعضی موارد ورود اتوماتیک یا دستی ژنراتور اضطراری یا ترانسفورماتور در شبکه توزیع جهت تداوم کار شبکه یا انجام تعمیرات دوره ای شبکه اجتناب ناپذیر می باشد. در چنین حالاتی فقط از کلید اتوماتیک می توان استفاده کرد.
کلید های اتوماتیک در دو مدل کامپکت و قابل تنظیم ساخته می شوند و دارای رله های مگنتیک و حرارتی می باشد که رله مگنتیک (سیم پیچ الکترو مغناطیس )عمل قطع مدار در زمان اضافه جریان و رله حرارتی (کنتاکت های بیمتال)، قطع مدار در زمان اضافه بار را بر عهده دارد .
نرم کلیدهای اتوماتیک از 160 آمپر تا 1600 آمپر است .فریم این کلیدها با افزایش جریان نامی آنها بزرگ می شود.
مرایای استفاده از کلید اتوماتیک :
• کلید خودکار پس از قطع مدار در اثر جریان زیاد و یا هر عامل دیگری بلافاصله مجددا آماده بهره برداری می باشد.
• با کمک کنتاکتهای فرعی که در آن تعبیه شده می توان وضعیت کلید را در هر حالت (قطع، وصل یا وقوع خطا) توسط سیگنال تعیین و در اطاق فرمان منعکس کرد.
• ساختمان این کلیدها بگونه ای است که اگر کلید را بر روی یک مدار اتصال کوتاه شده ببندیم، در ضمن عمل بسته شدن، رله اضافه جریان کلید به سرعت وارد عمل شده و مدار را قطع می کند
• نحوه عملکرد کلید به طریقه دستی و فرمان قطع از راه دور
• قابلیت نصب کنتاکتورهای کمکی و کنتاکتهای خطا
• قابلیت نصب رله شانت و رله آندر ولتاژ
• دارای رله حرارتی قابل تنظیم با گستره وسیع
• ظرفیت اتصال کوتاه( قدرت قطع) تا 100KA می باشد
• کنترل کلید به وسیله موتور
• امکان کنترل و مانیتورینگ رله توسط کامپیوتر
استاندارد کليد هاي اتوماتيک فشار ضعيف :
1- IEC 60947-1
2
IEC 60947-2
منحني مشخصه زمان –جريان
در اكثر كليد هاي كمپكت تنظيمات جريان اتصال كوتاه (Im) بصورت ضريبي از جريان نامي (In) مي باشد ولي در برخي از موارد جريان اتصال كوتاه كليد ضريبي از جريان با تنظيمي مي باشد .
قطع كليد در اثر عبور جريان اضافه بار يا اتصال كوتاه به ترتيب بستگي به مقادير تنظيمي Ir و Im دارد و زمان قطع كليد از روي منحني مشخصه زمان – جريان كليد تعيين مي گردد .
براي تنظيم رله مغناطيسي بايد مينيمم جريان اتصال كوتاه در محل محاسبه و تنظيم رله مغناطيسي بر اساس مينيمم جريان اتصال كوتاه در محل انجام مي گيرد .
-تاثير درجه حرارت بر روي رله اضافه بار
كليه كليدهاي كمپكت معمولا براساس سفارش مشتري در 40 يا 45 درجه سانتيگراد كاليبره مي شود .
-تجهيزات جانبي قابل نصب بر روي كليدها :
1- موتور الكتريكي : به منظور شارژ (وصل ) يا دشارژ (قطع) از راه دور كليدهاي اتوماتيك از موتور الكتريكي استفاده مي شود .
2- رله شنت تريپ (Shunt Trip): اين رله هنگامي كه ولتاژ تغذيه اش مقداري بين 70 تا 110 درصد ولتاژ نامي گردد فرمان قطع كليد را صادر مي كند يا مي توان به كمك كنتاكت كمكي عمل اين رله را براي مقاصد ديگر مانيتور نمود. اين رله ها در كليد هاي كمپكت در دو تيپ كلي براي ولتاژ dc و ac ساخته شده اند .
2- رله افت ولتاژ (Under Voltage): اين رله هنگامي كه ولتاژ تغذيه اش كوچكتر يا مساوي 70% ولتاژ نامي گردد فرمان قطع كليد را صادر مي كند . اين رله همچنين از وصل كليد در هنگام پايين بودن ولتاژ جلو گيري مي كند .
رله هاي افت ولتاژ در دو نوع uvr و uvrd ساخته شده اند و تفاوت آنها در زمان قطع مي باشد . uvr به محض افت ولتاژ از حد معين فرمان قطع را صادر مي كند ولي uvrd همين عمل را بعد از يك تاخير زماني انجام مي دهد .
3- كنتاكت هاي كمكي (AS on/off switch):
كنتاكت هاي كمكي همزمان با پلهاي اصلي كليد عمل مي كنند و همواره وضعيت قطع يا وصل كليد را در پايانه هاي خود نمايش مي دهند
4- كنتاكت هاي كمكي (BA): كنتاكت هاي خطا در هنگام وقوع يك اضافه بار يا يك اتصال كوتاه عمل كرده و آن را در پايانه هاي خود منعكس مي نمايند .
5- واحد محدود كننده جريان (Limiter Unit): از اين واحد به منظور بالا بردن قدرت قطع كليدهاي كمپكت استفاده مي شود .
6- كشويي (Plug-in): از اين تجهيز جهت كشويي كردن كليد هاي mccb استفاده مي شود.
کاربردهای کلید اتوماتیک کمپکت
1) حفاظت منبع برق اصلی
2) حفاظت بانک خازن
3) حفاظت ژنراتور
4) جوشکاری
5) کاربردهای با جریان کم که نیازمند قطع در بارهای قابل تنظیم باشند.
6) حفاظت موتور
یکی از قابلیت های مهم کلیدهای اتوماتیک سه حالته بودن سوئیچ آنهاست، به اینصورت که در صورت بروز خطا در یک کلید اتوماتیک، کلید به جای قرار گرفتن در حالت قطع در حالت خطا قرار خواهد گرفت و این خصوصیت امکان مشاهده بروز قطعی مدار و بازشناختن علت آن (قطع دستی یا بروز خطا) را به ما خواهد داد.
با توجه به اینکه کلید های اتوماتیک برای حفاظت بارهای با جریان بالا و با اهمیت و حساسیت بالابه کار می روند، نگهداری و بررسی دوره ای کلید های اتوماتیک ضروری می باشد
نگهداری کلید های اتوماتیک شامل موارد زیر می باشد :
• بازدید چشمی
• روغنکاری
• تمیزکاری
• تست کردن(مقاومت عایق ، مقاومت کنتاکت ها و تست قطع حرارتی و مغناطیسی )
فیدر رنج وسیعی از کلید های اتوماتیک و تجهیزات جانبی آن را از برند EATON ارائه می دهد .که از طریق لینک گروه محصول کلید اتوماتیک در زیر میتوانید این محصولات را مشاهده نمایید